Wanneer een kind in de middenbouw komt, ziet het naast nieuwe materialen ook bekende materialen uit de onderbouw. Maria Montessori noemt dit de doorgaande lijn. Er wordt veel aandacht besteed aan de basisvaardigheden lezen, schrijven, taal en rekenen.

In de middenbouw gaan kinderen de wereld om zich heen echt actief ontdekken. Zij zoeken naar oorzaak en gevolg en stellen vaak grote levensvragen. De kinderen krijgen daarom lessen over allerlei onderwerpen. Er is veel documentatie aanwezig om aan de behoefte aan kennis te voldoen. Internet is ook een prima instrument om die informatiehonger te voeden en stillen.

De ontwikkeling van de zelfstandigheid krijgt in de middenbouw een vervolg op wat in de onderbouw is aangeleerd. De leerkracht stimuleert de kinderen om een goede werkhouding (verder) te ontwikkelen,doelgericht te werken en zelfstandig opdrachten uit te voeren. Zij weten wanneer de leerkracht hulp komt bieden of een les geeft. Zij leren dat zij vast een ander werkje kunnen doen wanneer de leerkracht bezig is, of een ander hulp kunnen vragen (uitgestelde aandacht). Ook werken de kinderen met een planning. Op deze manier krijgen zij inzicht in hun mogelijkheden en leren zij hun tijd indelen.

De leerkracht bespreekt regelmatig met de kinderen hoe ze dit het beste aan kunnen pakken qua tijdsindeling en welk werk zij gaan doen in een bepaalde periode.

Het individueel werken van het kind wordt afgewisseld met groepslessen voor een gedeelte van of de hele de groep. Tijdens deze lessen wordt een korte inleiding gegeven over een bepaald onderwerp. Daarna kunnen de kinderen vragen stellen en aan het werk gaan met opdrachten over de aangeboden stof. Om de lessen op niveau aan te bieden (differentiatie) en de lestijd goed te gebruiken hoeven niet alle kinderen bij elke groeps les aanwezig te zijn. Sommige kinderen kunnen eerder van de les weg, omdat ze zich de stof al eigen hebben gemaakt. Deze kinderen hoeven niet te wachten en kunnen zelfstandig aan de slag. Voor deze kinderen is voldoende uitdagend materiaal beschikbaar. Andere kinderen hebben juist extra ondersteuning van de leerkracht nodig. Deze kinderen krijgen extra instructie van de leerkracht en voor hen is ook andere oefenstof beschikbaar die hen helpt de basisvaardigheden eigen te maken.